در تاسیسات الکتریکی گاهی نیاز است که یک سیستم بدون وقفه و بدون قطعی به کار خود ادامه دهد. به عنوان مثال سیستم برق بیمارستان. با توجه به حساسیت کار بیمارستان و استفاده از دستگاه های حساسی که با برق کار می کنند، تغذیه مناسب و بدون قطعی سیستم برق اهمیت زیادی دارد. به طبع قطع شدن برق خسارات جبران ناپذیری را به بار خواهد آورد.
به منظور جلوگیری از چنین مسائلی و تامین تغذیه مکان هایی مانند بیمارستان سیستم ATS طراحی و تولید شده است.
فهرست محتوا
ATS چیست؟
تابلو برق ATS ، تابلویی می باشد جهت کنترل سیستم برق اضطراری ساختمان، بیمارستان، کارخانه ها و … . این تابلو برق صنعتی، انتقال برق مصرف کننده یا بار را به برق شبکه یا ژنراتور کنترل می کند. در تابلو ATS اولویت با برق شهری می باشد. منظور این است که به هنگام موجود بودن برق شهر، بار مصرف کننده روی آن گذاشته می شود و به هنگام قطعی برق شهر، تابلو ATS منتظر بالا آمدن برق ژنراتور می شود.
با آمدن برق ژنراتور، تابلو ATS منتظر رسیدن ولتاژ و فرکانس ژنراتور در حد مجاز می شود و پس از چند ثانیه که برق ژنراتور ثابت شد، برق را به مصرف کننده انتقال می دهد. این فرآیند قطع و وصل برق در تابلو ATS توسط کنتاکتور، کلید بریکر و یا کلید ATS انجام می گیرد. استفاده از کلید ATS دارای اعتماد بیشتری هست چرا که اگر برق شبکه با سیستم برق اضطراری تداخل پیدا کند احتمال وقوع حادثه می باشد.
برای اطلاع بیشتر درباره کلیدهای تابلو برق، مقاله “با انواع کلید در تابلو برق بیشتر آشنا شوید” را مطالعه نمائید.
ATS مخفف چیست؟
واژه ATS مخفف عبارت Automatic Transfer Switch می باشد که در لغت به معنای سوئیچ انتقال خودکار است.
ATS در برق چیست؟
از مهم ترین قابلیت های ATS در برق این است که می تواند خیلی سریع تغذیه بارها را از روی تغذیه اصلی بردارد و آن ها را به تغذیه های اضطراری همانند ژنراتور و UPS وصل کند. توانایی تشخیص خطا توسط ATS در برق بسیار خوب و کارآمد می باشد. این سیستم خطاهایی مانند قطع کامل تغذیه شبکه و یا افت ولتاژ خارج از حد استاندارد شبکه برق و تغییرات فرکانس را می تواند به سرعت تشخیص دهد.
قطعات تشکیل دهنده تابلو برق ATS
برد کنترل
برد کنترل مدیریت کامل پارامترهای موتور برق یا دیزل ژنراتور را انجام می‌دهد. از قبیل فشار آب ، فشار روغن ، مقدار ولتاز خروجی، کیفیت خروجی، فرکانس و ولتاژ باطری، ساعت کارکرد و امکان ذخیره سازی اطلاعات را در بازه مشخص دارد.
کلید اتوماتیک (کلید اصلی)
به منظور حفاظت از ژنراتور در برابر خطا اضافه ولتاژ و جریان از کلید اتوماتیک استفاده می‌شود. در واقع اضافه بار جریان، هرسه فاز اصلی مدار قدرت را قطع میکند.
کنتاکتور تابلو برق
کنتاکتور در واقع دارای تعدادی کلید می‌باشد که با استفاده از خاصیت مغناطیسی، تعدادی از تیغه ها را باز و بسته میکند، در تابلو اتوماتیک از دو کنتاکتور استفاده می‌شود یکی برای برق شهر و دیگری برق ژنراتور.
حساس ترین قسمت تابلوهای اتوماتیک در واقع کنتاکتورها هستند زیرا که همیشه در حالت فعال و اکتیو هستند.
رله تابلو کنترل
رله ها برای فعال کردن استارت و روشن شدن دیزل ژنراتور و برای قطع و وصل کردن سوخت دیزل ژنراتور استفاده می شوند.
امکانات تابلو برق ATS
- امکان اجرا برنامه هفتگی جهت روشن و خاموش شدن دیزل ژنراتورها به طور خودکار برای آماده به کار بودن همیشگی
- دارا بودن نمایشگر برای نشان تمام عیوب موتور از جمله فشار روغن دستگاه، میزان و فشار آب و حرارت دستگاه
- قابلیت آلارم بر روی دستگاه که در صورت روشن نشدن آژیر فعال شود یا پیامک اعلان ارسال کند.
- قابلیت کنترل از راه دور توسط گوشی جهت روشن نمودن دستگاه
مدار فرمان تابلو برق ATS
نقشه مدار فرمان و قدرت تابلو برق ATS
تابلو برق چنج اور Change Over
به بیان ساده تابلو برق چنج اور تابلویی است که به صورت اتوماتیک بین دو ورودی برق جابجایی ایجاد می کند. به تابلو برق چنج اور، تابلو ATS (Automatic Transfer Switch) یا AMF (Automatic Mains Failure) نیز گفته می‌شود، با این تفاوت که تابلو AMF دارای سیستمی برای کنترل دیزل ژنراتور است ولی تابلو ATS فقط المان‌هایی برای کنترل بریکر یا کنتاکتور های تابلو برق چنج اور دارد.
خصوصیات تابلو برق چنج اور
از ویژگی های تابلو برق چنج اور می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- ولتاژ کنترل ( فرمان) از 12 تا 220 ولت AC و DC
- درجه حفاظت IP4X
- قابلیت نصب PLC
- ولتاژ نامی 400 ولت
تابلو برق اضطراری یا امرجنسی
تابلو برق اضطراری برای موازی کردن جریان برق شهری با ژنراتور یا UPS می باشد. با قطع برق، تابلو اضطراری ژنراتور را روشن کرده و جریان الکتریکی ژنراتور را جایگزین برق شهری می کند.
هر دیزل ژنراتور می‌تواند به دو شکل متفاوت در مدار جایگزین برق اصلی شود. در حالت اول اپراتور ژنراتور، در زمان قطع برق دکمه روشن ژنراتور اضطراری را فشار داده و جریان برق را وارد مدار میکند. در حالت دوم که به شکل اتوماتیک است نیاز به اپراتور نبوده و به محض قطع برق ژنراتور روشن و جریان الکتریکی در مدار قرار می‌گیرد.
جمع بندی
همانطور که در مقاله اشاره کردیم، تابلوهای ATS در صنعت برق از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند و در اماکنی مانند بیمارستان و کارخانجات شبانه روزی، وجودشان بسیار ضروری می باشد.